dr Janusz Mokrosz (ur. 1981)
Historyk, doktor nauk humanistycznych, nauczyciel historii i wiedzy o społeczeństwie w Zespole Szkół Ogólnokształcących w Chałupkach oraz współpracownik Instytutu Badań Regionalnych Biblioteki Śląskiej w Katowicach. Jeden z założycieli Stowarzyszenia Humanistycznego Europa, Śląsk, Świat Najmniejszy.
W latach 2003–2006 studiował w Ośrodku Dydaktycznym Uniwersytetu Śląskiego w Rybniku (studia licencjacie; absolwent kierunku historia). Od października 2006 roku kontynuował studia historyczne (specjalizacja nauczycielska) na Wydziale Nauk Społecznych Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach. W czerwcu 2008 roku obronił pracę magisterską, napisaną pod kierunkiem prof. dr hab. Ryszarda Kaczmarka, pt. Stosunek władz polskich do ludności niemieckiej w latach 1945–1950 na przykładzie miasta Racibórz i Gminy Krzyżanowice. W latach 2008–2013 kontynuował naukę na studiach doktoranckich i w grudniu 2014 roku obronił pracę doktorską, napisaną pod kierunkiem prof. zw. dr hab. Ryszarda Kaczmarka, pt. Aleksander Zawadzki – działacz komunistyczny i wojewoda śląski (1945–1948).
Od 2012 roku współkoordynuje – realizowany przez Instytut Badań Regionalnych Biblioteki Śląskiej, Archiwum Państwowe w Katowicach oraz Stowarzyszenie Humanistyczne Europa, Śląsk, Świat Najmniejszy – projekt cyklu konferencji poświęconych osobom, które swoją działalnością wpłynęły na historię, kulturę, gospodarkę i naukę na Górnym Śląsku w XX wieku.
Interesuje się dziejami Polski i Śląska w XX wieku. W swych badaniach zajmuje się problematyką społeczno-polityczną Górnego Śląska po II wojnie światowej, ze szczególnym uwzględnieniem specyfiki narodowościowej regionu.
Publikacje
Prace redakcyjne:
1. (Wspólnie z H. Honysz) Europa, Śląsk, Świat Najmniejszy. Katowice–Rybnik 2007.
2. Trudne bogactwo pogranicza. Katowice–Rybnik 2008.
3. Po obu brzegach rzeki. Katowice–Rybnik 2009.
4. (Wspólnie z M. Węckim) Oni decydowali na Górnym Śląsku w XX wieku. Katowice– Rybnik 2014.
Artykuły:
1. Mieszkańcy Krzyżanowic wobec sytuacji społeczno-politycznej w latach 1945–1950. W: Europa, Śląsk, Świat Najmniejszy. Red. H. Honysz, J. Mokrosz. Katowice–Rybnik 2007, s. 231–243.
2. Rok 1945 – początek nowego okresu w dziejach Raciborza. W: Europa..., s. 175–194.
3. Wygnańcy. Problem wysiedlonych i tak zwanych repatriantów na ziemi raciborskiej w latach 1945–1947. W: Miasto i czas. Red. J. Kurek, K. Maliszewski. Chorzów 2008, s. 62–75.
4. „Zwalczanie wrogiej niemczyzny”. Proces tzw. odniemczania w Raciborzu i gminie Krzyżanowice w latach 1947–1950. W: Trudne bogactwo pogranicza. Red. J. Mokrosz. Katowice–Rybnik 2008, s. 183–207.
5. Wobec niemieckiej listy narodowościowej. Problem rehabilitacji w powiecie rybnickim w latach 1945–1946. W: Rybnik i powiat rybnicki w okresie II wojny światowej. Red. B. Kloch, D. Keller. Rybnik 2009, s. 223–235.
6. Kierunek Zachód. Proces emigracji Górnoślązaków do RFN w latach 1980–1989 na przykładzie ziemi raciborskiej. W: Po obu brzegach rzeki. Red. J. Mokrosz. Katowice–Rybnik 2009, s. 247–263.
7. Polski ruch narodowy na pruskim Górnym Śląsku w drugiej połowie XIX i początkach XX wieku. W: Górny Śląsk na zakręcie historii. Konspekt zajęć dla gimnazjów i szkół ponadpodstaowych. Red. D. Jądro, S. Kucharczak. Rybnik 2011, s. 21–34.
8. Wojewoda gen. Aleksander Zawadzki – twórca powojennej polityki narodowościowej na Górnym Śląsku. W: Oni decydowali na Górnym Śląsku w XX wieku. Red. J. Mokrosz, M. Węcki. Katowice–Rybnik 2014, s. 107–128.
9. Proces tzw. odniemczania Górnego Śląska po II wojnie światowej. W: Ziemia raciborska. Postacie, zjawiska historyczne, gospodarka. Kraków 2014, s. 103–114.
10. „Jung deutscher" czy „Polak mały"? Specyfika nauczania w powiecie raciborskim w obliczu zmian roku 1945. W: "Zeszyty Chorzowskie", T. 16. Red. J. Kurek. Chorzów 2015, s. 95–107.